इलेक्ट्रॉनिक वस्तूंच्या उत्पादनातील अग्रणी 'सॅमसंग' आणि ब्राउजरच्या दुनियेतील 'मोझिला' यांच्यातर्फे संयुक्तपणे नवे वेब ब्राउजर सादर करण्यात येणार आहे. 'सर्वो' या नावाने...

' मायक्रोसॉफ्ट विंडोज ' हा शब्द कधीही कम्प्युटर नहाताळलेल्या व्यक्तीलाही माहिती असेल . मायक्रोसॉफ्टनेएमएस - डॉसचे विस्तारक म्हणून २० नोव्हेंबर , १९८५ रोजी ' विंडोज ' नामक ऑपरेटिंग सिस्टिम आणली .१९८४ मध्ये सादर झालेल्या ' अॅपल ' च्या ' मॅकिंटॉश ' ला मागे टाकत विंडोजने पर्सनल कम्प्युटर ( पीसी )बाजार काबीज केला आहे . ऑक्टोबर २०११ च्या माहितीनुसार ग्राहक संचालन प्रणालीच्या बाजारात नव्वदटक्क्याहून जास्त वाटा विंडोजचा आहे . पर्सनल कम्प्युटर , ' विंडोज ७ ', सर्व्हरसाठी ' विंडोज सर्व्हर २००८आरटू ' व मोबाइल फोनसाठी ' विंडोज फोन ८ ' या विंडोजच्या सर्वात नवीन आवृत्त्या आहेत . आता मायक्रोसॉफ्ट' विंडोज ब्ल्यू ' या नावाने नवीन ऑपरेटिंग सिस्टिम बाजारात आणत आहे . यानिमित्ताने मायक्रोसॉफ्टच्याऑपरेटिंग सिस्टिमच्या प्रवासाचा अक्षय पेंडभाजे यांनी घेतलेला हा आढावा .  विंडोजचा इतिहास  विंडोजचा इतिहास जाणून घेण्यासाठी आपल्याला सप्टेंबर १९८१ पर्यंत मागे जावे लागते , जेव्हा ' इंटरफेसमॅनेजर ' हा प्रकल्प सुरू झाला . तो ' विंडोज ' या नावाने नोव्हेंबर १९८३ मध्ये घोषित झाला खरा , पण नोव्हेंबर१९८५ पर्यंत ' विंडोज ' प्रकाशित झाली नाही . ' विंडोज १ . ० ' चे बाह्यावरण ' एमएस - डॉस एक्झिक्युटिव्ह 'नावाचा प्रोग्रॅम होता . कॅल्क्युलेटर , कॅलेंडर , कार्डफाइल , क्लिपबोर्ड दर्शक , घड्याळ , कंट्रोल पॅनल , नोटपॅड ,पेंट , रिव्हर्सी , टर्मिनल , राइट हे इतर पुरवलेले प्रोग्राम होते .  विंडोज ३ . ० व ३ . १  विंडोज ३ . ० ( १९९० ) व ३ . १ ( १९९२ ) या ऑपरेटिंग सिस्टिम खऱ्या अर्थाने व्यावसायिक दृष्ट्या यशस्वीहोत्या . अॅपल विरुद्ध विंडोज या युद्धाच्या सुरुवातीला अॅपलच्या ओएसला टक्कर देण्यासाठी विंडोजने नवीनजीयूआय , इंटेलचा ८०२८६ आणि ८०३८६ या सीपीयूना चांगला सपोर्ट या गोष्टी ३ . ० मध्ये , तर ३ . १ मधेविंडोज राजिस्ट्री , ट्रू टाइप फॉन्ट्स , मिनीस्वीपर या गोष्टींचा समावेश केला . विंडोज ३ . १ च्या दोन महिन्यांतएक लाख कॉपीज विकल्या गेल्या .  विंडोज ९५  ' विंडोज ९५ ' ऑगस्ट १९९५ साली प्रकाशित झाली . चार दिवसात एक लाख कॉपीज विकल्या गेल्या , असे हेओएस होते . यात विंडोजने पहिल्यांदाच स्टार्ट बटणचा समावेश केला होता .  विंडोज ९८  मायक्रोसॉफ्टचे दुसरे प्रकाशन ' विंडोज ९८ ' जून १९९८ साली प्रकाशित झाले . मायक्रोसॉफ्टने १९९९ सालीयाचीच दुसरी आवृत्ती प्रकाशित केली . तिचे नाव विंडोज ९८ , सेकंड एडिशन होते . ' विंडोज ९८ एसई ' हात्याचा शॉर्टफॉर्म . या ओएसला जगभरातून चांगला प्रतिसाद मिळाला . थीम सपोर्ट , थंबनेल्स , वन - क्लिकलाँच , गेमिंग साठी डायरेक्ट एक्स ६ . १ , अशा अनेक गोष्टींचा समावेश त्यात करण्यात आला होता .  विंडोज एमई  फेब्रुवारी २००० मध्ये ' विंडोज २००० ' बाजारात आले . या पाठोपाठ लगेजच विंडोज मिलेनियम एडिशन (एमई ) बाजारात आली . ' विंडोज एमई ' ने ' विंडोज ९८ ' कडून गाभा अद्ययावत केला असला , तरी ' विंडोज२००० ' कडूनही काही पैलू अद्ययावत केले व ' बूट इन डॉस मोड ' हा पर्याय काढला .  विंडोज एक्सपी  ' विंडोज एक्सपी ' खासगी कम्प्युटरवर ( गृह , व्यापारी , मीडिया केंद्रांसह ) चालणारी ओएस आहे . २४ ऑगस्ट२००१ रोजी ती प्रथम कम्प्युटर उत्पादकांना मिळाली . कम्प्युटरवर प्रस्थापित केलेली आणि वापरण्याससोयीस्कर अशी ही विंडोजची सध्याची सर्वात लोकप्रिय ऑपरेटिंग सिस्टम आहे . ' एक्सपी ' हे नाव'experience' याचा शॉर्टफॉर्म आहे . निर्मितीपूर्व काळात तिचे सांकेतिक नाव ' व्हिसलर ' असे होते . ' विंडोजएक्सपी ' ची रिटेल विक्री २५ ऑक्टोबर २००१ ला सुरू झाली . जानेवारी २००६ मध्ये ' विंडोज एक्सपी ' च्या४० कोटीहून अधिक प्रती वापरात होत्या , असे एका आयडीसी विश्लेषकाचा अंदाज आहे . ' एक्सपी ' नंतर 'विंडोज व्हिस्टा ' व्यावसायिकांना ६ नोव्हेंबर २००६पासून व सामान्य जनतेला ३० जानेवारी २००७ पासूनमिळू लागली ....

स्मार्टफोनच्या दुनियेत सध्या तगडी टक्कर सुरू आहे. एका बाजूस आयफोन विरुद्ध सॅमसंग गॅलेक्सी एस थ्री असा सामना रंगला आहे. त्यात...

खिशात , पर्समध्ये सहज सामाविणारा आणि हातातउठून दिसणा-या सर्वव्यापी मोबाइलने बुधवारी चाळीशीतपदार्पण केले . आज घराघरात पोहोचलेल्या या दिमाखदारउपकरणाची ३ एप्रिल १९७३ रोजी मार्टीन कूपर या 'मोटोरोला ' कंपनीतील वरिष्ठ इंजिनीअरने निर्मिती केलीआणि लँडलाइनला नवा आणि अत्याधुनिक पर्याय दिला . गेल्या चाळीस वर्षांमध्ये मोबाइलने तंत्रज्ञान आणि दूरसंचारक्षेत्रात ' न भूतो न भविष्यति ' क्रांती घडवून आणली .जीनिव्हास्थित ' इंटरनॅशनल टेलिकम्युनिकेशन युनियन 'च्या अहवालानुसार आजपावेतो जगभर ६ अब्जांपेक्षा अधिकमोबाइल आहेत . आजच्या घडीला जगाची लोकसंख्या ७अब्जांवर येऊन पोचली आहे . जागतिक लोकसंख्येच्या प्रमाणात मोबाइलच्या वाढीचे प्रमाण कितीतरी अधिकआहे . चाळीस वर्षांपूर्वी बाजारपेठेत आलेल्या या उपरणाची अनेकांनी हुर्यो उडविली होती . मात्र , उण्यापुऱ्या चारदशकांच्या कालखंडात या उपकरणाने सर्व विरोधकांची दाणादाण उडवित नाक मुरडणाऱ्यांच्या खिशातच नव्हेतर , मनातही जागा पटकाविली . पूर्वी केवळ हौस आणि चैनीसाठीच मोबाइल मिरविण्याचा ट्रेंड होता . आतामात्र , मोबाइल ही चैन नसून गरजेची वस्तू बनली आहे . मोबाइलचा जन्मदाता मार्टीन कूपर ( वय ८५ ) यांना मोबाइलचे जन्मदाता म्हणून ओळखले जाते . १९७३मध्ये मोबाइलची संकल्पनाकूपर यांनी विकसित करून तिचे प्रारूप सादर केले असले , तरी प्रत्यक्षात तो बाजारपेठेत येण्यासाठी दहा वर्षांचाकालावधी लागला . १९८३ मध्ये आलेल्या DynaTAX 8000X या हँडसेटची किंमत होती ३५०० डॉलर .. त्यावेळी असलेली किंमत पाहता हे उपकरण जनमानसांत लोकप्रिय होईल , अशी सुतराम शक्यताही वाटत नव्हती . 'मोबाइलची निर्मिती झाली त्यावेळी त्याचा आकार आणि वजन खूपच होते . पण आता मुठीत सामावणारेमोबाइलही बाजारात आले आहेत . ते पाहून डोळे भरून येतात ,' अशी भावपूर्ण प्रतिक्रियाही कूपर व्यक्त करतात .१९६०मध्ये ' एटी अँड टी ' ने कार टेलिफोनची निर्मिती केली . तो पाहून आपल्याला मोबाइलची कल्पना सुचली, असेही कूपर म्हणाले . सध्या जगभर ६ अब्जांहून अधिक मोबाइल फोनची विक्री झालेली असली , तरी त्यात सर्वाधिक वाटा अँड्रॉइडफोनचा आहे . ऑपरेटिंग सिस्टीम - बाजारहिस्सा ( टक्के ) अँड्रॉइड - ७२ . ४ आयओए - १३ . ९ ब्लॅकबेरी - ५ . ३ बाडा - ३ . ० सिंबियन - २ . ६ विंडोज - २ . ४ अन्य - ० . ४ ( स्रोत : गार्टनर ) 

तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात बदल ही नवीन गोष्ट नसली तरी तेसर्वांनाच पसंत पडतील याची खात्री मात्र कुणीच देऊ शकतनाही . अगदी बड्या कंपन्यांनाही त्यामुळे टीकेचा सामना करावा लागतो . सध्या गुगलवर ही वेळ आली असूनजीमेल , डूडल आणि प्रायव्हसी पॉलिसीवरुन गुगलला टीकेचा सामना करावा लागतो आहे . जीमेल मध्ये नवीन ईमेल टाइप करण्यासाठी पूर्वी नवीन पेज दिसत होते . पण त्याऐवजी आता नवीन पॉप - अपविंडो ओपन होऊ लागली आहे . ऑक्टोबरपासून गुगल त्याची चाचपणी करत होते आणि पूर्वीच्या पेक्षा ही पद्धतअधिक वेगवान असल्याचे कंपनीचे म्हणणे आहे . जीमेल युझर मात्र यावर खूश नाहीत . त्यांनी ट्विटरवरयाविषयी नापसंती व्यक्त केली असून इतर ईमेल सर्विसचा वापर करण्याचा विचार करत असल्याचे त्यांचे म्हणणेआहे . मात्र ज्या युझर्सला हा बदल आवडलेला नाही त्यांना जुन्या पद्धतीनेच ईमेल टाइप करण्याची सोय उपलब्धआहे . त्यासाठी कंपोझ बटनावर क्लिक केल्यावर नवीन ईमेल टाइप करण्यासाठी पॉप अप विंडो ओपन होईल .त्या विंडोमध्ये उजव्या हाताच्या खालील भागात more options असा पर्याय उपलब्ध आहे . त्यावर क्लिककेल्यावर temporily switch back to old compose असा ऑप्शन उपलब्ध आहे . त्यावर क्लिक केल्यावरपूर्वीप्रमाणे नवीन मेल टाइप करण्यासाठी स्वतंत्र पेज ओपन होईल . इस्टरच्या डुडलवरून टीका सीझार चावेझ यांच्या जयंतीनिमित्त इस्टरच्या दिवशी गुगलने तयार केलेले डूडल अनेक अमेरिकन नागरिकांनापसंत पडले नाही . अमेरिकेतील नॅशनल फार्म वर्कर्स असोसिएशनचे सहसंस्थापक असलेल्या चावेझ यांचे १९९३मध्ये निधन झाले होते . गेल्यावर्षी ३१ मार्च हा दिवस ओबामा यांनी सीझार चावेझ डे म्हणून जाहीर केला होता. त्यामुळे गुगलने रविवारी तयार केलेल्या डूडलमध्ये गुगल लोगोच्या मध्यभागी चावेझ यांचा चेहरा बसविण्यातआला होता . मात्र नेमका त्याच दिवशी इस्टर असल्याने इस्टरऐवजी चावेझ यांच्यावर डूडल तयार केल्याने अनेकनागरिक नाराज झाले . गुगलचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी इरिक स्मिड आणि ओबामा यांच्यातील घनिष्टसंबंधांमुळे हे डूडल तयार करण्यात आल्याचा आरोप करण्यापर्यंत अनेकांची मजल गेली . प्रायव्हसीवरुन युरोपियन देशांचा रोष ब्रिटन , फ्रान्स , नेदरलँड , जर्मनी , स्पेन आणि इटली या सहा देशांनी मिळून गुगलच्या प्रायव्हसीपॉलिसीविरोधात संयुक्त कारवाई करण्याचा निर्णय घेतला आहे . गेल्यावर्षी कंपनीने ६० स्वतंत्र प्रायव्हसीपॉलिसी एकत्र करून एक युनिव्हर्सल पॉलिसी तयार केली होती . मात्र त्यामुळे गुगलकडे ग्राहकांची काय माहितीआहे आणि ती कंपनीकडे किती काळ राहील हे त्यांना कळत नसल्याचा आरोप या देशांनी केला आहे . माहितीतंत्रज्ञान क्षेत्रातील तज्ञांना मात्र कंपनीच्या सर्च इंजिनच्या यशस्वितेसाठी ही पॉलिसी गरजेची असल्याचे वाटते .